Gạo Nếp Tú Lệ

Chẳng biết từ xa xưa câu ngạn ngữ “nếp Tú Lệ, tẻ Mường Lò” đã được lan truyền khắp tất cả vùng Tây Bắc nói riêng và Việt Nam nói chung. Quê Hương đã đưa hương vị giống nếp của dân tộc Thái bay xa điển hình chính là những hạt lúa, hạt vàng gạo Tú Lệ hay còn được gọi là nếp Tú Lệ.

1. Nguồn gốc gạo Tú Lệ

Là một xã có địa bàn tại thung lũng Tú Lệ, nằm giữa 3 ngọn núi cao thuộc lòng chảo Mường Lò. Tú Lệ được thiên nhiên ưu đãi bởi biên độ nhiệt trong ngày dao động lớn, nhịp thời gian ngày ngắn đêm dài, khí hậu mát mẻ tự nhiên… Từ lâu tại đây nổi tiếng với dòng suối khoáng nóng bản Chao với tục tắm trần dưới suối nóng. Bên cạnh đó, không khí lễ hội hội mỗi độ xuân về là những bản sắc, âm thanh, hương vị không thể quên.

Tuy nhiên, vượt lên trên cả đất trời chính là loại lương thực gạo Tú Lệ hay còn gọi nếp Tú Lệ.

Theo truyền thuyết kể rằng, một vị tiên đã ban cho dân tộc người Thái 1 ít thóc quý và họ phải tìm được một vùng đất phù hợp để gieo mầm hạt thóc này. Để mầm thóc này cho nhiều hạt gạo dẻo thơm, theo lời dặn, người Thái đã đi khắp vùng Tây Bắc ở đâu họ cũng gieo thử nhưng không thấy thóc nảy mầm.

Chính vì vậy, một hôm họ ngạc nhiên khi thấy dòng nước mát và ngọt lịm, đất bên cạnh cũng tươi tốt lạ thường tại chân đèo Khau Phạ. Họ bền gieo hạt và cây nảy mầm xanh tươi khi cho thu hoạch các cây lúa cho những hạt gạo có độ dẻo cao thơm lừng. Từ đó, người Thái đã gọi là giống thóc quý gạo Tú Lệ nổi tiếng ngày nay.

Gạo nếp Tú Lệ là giống gạo ngon được nhiều người yêu thích

2. Đặc điểm và thành phần dinh dưỡng của gạo Tú Lệ

Gạo Tú Lệ hay còn gọi là nếp Tú Lệ có hạt tròn màu trắng trong nhạt, hơi đục như gạo nếp ở các vùng khác.

Trong hạt gạo Tú Lệ không chứa thành phần gluten không tốt cho tiêu hóa, không chứa hoặc chứa rất ít hàm lượng amyloza, bên cạnh đó hàm lượng Aminopeptin là chất tạo ra sự kết dính đem đến độ dẻo khá cao.

Khi người dân đem gạo nấu xôi, khi đồ xôi hương thơm của nếp Tú Lệ bay tảo hương vị không ngậy cũng không béo. Khi dùng tay bắt những nắm xôi nhỏ không thấy nhựa hay dính giống như các loại gạo nếp khác.

3. Công dụng gạo Tú Lệ

Tại đây lúa Tú Lệ chí theo mùa. Mỗi năm sẽ có một vụ chính vào tháng 9 và tháng 10 còn mùa nước nổi rơi vào tháng 2 và tháng 3 năm sau. Khi đặt chân đến vùng đất Tú Lệ vào tháng nào trong năm bạn cũng sẽ cảm thấy được vẻ đẹp điển hình đặc sắc của vùng núi Tây Bắc đặc biệt với những ruộng bậc thang nằm ven quốc lộ. Nơi đây cho ta cảm giác thật gần gũi thân thương như thể chìm đắm vào thiên nhiên ngất ngây của đất trời.

Khi đến Tú Lệ đúng vào vụ mùa bạn sẽ được đắm chìm trong hương thơm ngào ngạt của cả một vùng lúa chín.

Đặc điểm độc đáo của xôi nếp Tú Lệ rất đặc biệt. Tuy bên ngoài nhìn có vẻ khô nhưng khi nếm thử bạn sẽ cảm nhận được được độ dẻo thơm ngon đến lạ lung. Nhiều người sành ăn từng được nếm qua nhiều loại xôi như nếp Ngỗng, nếp Thái, nếp Bắc hay nếp Cái hoa vàng Tuy nhiên, khi đến xôi được đổi từ gạo nếp Tú Lệ, họ đã khẳng định lại được không loại nếp nào có thể vượt hơn về độ ngon so với nếp Tú Lệ.

Họ còn tin rằng nếp Tú Lệ phải nấu với nước suối Mường Lùng mới đúng và khi ăn phải ăn bắp bằng tay chấm với muối lạc, muối vừng, ăn kèm với gà đồi nướng, thịt lợn thái Mường thì tuyệt vời.

Xem thêm: Một số gạo dẻo được nhiều người yêu thích

4. Cách nấu gạo Tú Lệ

Tất cả đều thể hiện được sự tinh tế, vi diệu trong một loại đặc sản mang hương vị núi rừng của dân tộc. Ngoài những món ăn được chế biến từ gạo Tú Lệ như cháo, cơm lam, xôi ngũ sắc, cốm Tú Lệ… còn còn có rất nhiều đặc sản được các du khách thưởng thức, ẩm thực ở vùng Tây Bắc nơi đây.

Một lần đến với Tú Lệ, du khách sẽ bị say mê bởi các cô gái Thái mời rượu. Cảm giác lâng lâng thích thú trong điệu xòe nồng thắm và khi nhấp những chén rượu nếp Tú Lệ do những hạt gạo Tú Lệ của đất trời ban tặng, lúc đó mới cảm thấy được cái hồn của xứ Thái ngây ngất trong lòng đất trời.

Được coi là một đặc sản đặc trưng nông nghiệp của đồng bào Thái, gạo Tú Lệ được coi không chỉ là kết tinh tinh hoa đất trời mà đây còn bao gồm cả tình yêu thương của con người đồng bào Thái nói riêng, đồng bào ta nói chung. Gửi gắm vào trong từng hạt gạo người Thái giữ gìn trân trọng những hạt ngọc để bảo tồn giống lúa quý, chăm chút những cây lúa ngay từ lúc mới chồng để có những mùa gặt bội thu.

Thưởng thức gạo Tú Lệ còn được coi là một hình thức tri ân. Đây là một tình yêu đáp lại tình một nguồn của dân tộc, khách thường ẩm thực sẽ cảm nhận được hương thơm nồng nàn của đồng nội của núi rừng Tây Bắc và tình người nơi đây - một hương thơm tinh khiết nhẹ nhàng lan tỏa trong không gian.

Quý khách vui lòng gọi điện vào số 0973202268 để được tư vấn và mua hàng của chúng tôi.